Jarenlang was Joël Voordewind werkzaam voor christelijke hulpverleningsorganisaties in Afrika en Brazilië, tot hij tegen de grenzen van de politiek aanliep. “Dan kom je bij de oorzaken van armoede en oorlog uit”. Inmiddels is Joël al dertien jaar werkzaam in de Tweede Kamer namens de ChristenUnie, waar hij woordvoerder is voor thema’s als asielbeleid, buitenlandse zaken, ontwikkelingssamenwerking en jeugdzorg. Onlangs gaf hij aan zich bij de volgende verkiezingen in 2021 zich niet langer verkiesbaar te willen stellen.
Een belangrijke rode draad in het leven van Joel is de strijd tegen armoede en onrecht. “Ik ben gelovig opgevoed, maar na mijn studie ben ik ook andere religies gaan bestuderen. Ik vroeg me af waarom ik het christendom zou volgen, dus heb ik een zelfstudie gedaan naar andere religies en de Bijbel van voor naar achteren gelezen. Daardoor ben ik enorm onder de indruk geraakt van de persoon van Jezus en hoe Hij omzag naar de meest kwetsbaren van de wereld en uiteindelijk ook zijn oproep in Mattheus 25, waar staat: ‘wat je voor de minsten van mij hebt gedaan, dat heb je voor mij gedaan’. Dat is een sleuteltekst voor me geworden die mijn hele werkzame leven heeft bepaald.”
Al vroeg in zijn huwelijk werd Joël concreet geconfronteerd met onrecht. Zijn zwager en schoonzus werkten in die tijd in Thailand onder vluchtelingen. Joël vertelt: “Daar is eigenlijk de passie ontstaan om ontwikkelingswerk te kunnen doen, me in te zetten voor de strijd tegen het onrecht in de wereld, zoals kinderarbeid bijvoorbeeld. Mijn vrouw en ik zijn toen zelf met Jeugd met een Opdracht gaan werken en daar is de passie om dit werk te doen echt bij mij geland. Sindsdien hebben we gezegd dat, als we iets kunnen doen voor deze kinderen of meer in de breedte in de bestrijding van armoede of onrecht, we dat graag willen.”
In de jaren erna, deed Joël ruim ervaring op als hulpverlener. “Ik heb in Afrika gewerkt en in Brazilië onder straatkinderen. Ik heb noodhulpprojecten gedaan en ontwikkelingssamenwerking. Maar op een gegeven moment liep ik daar wel tegen de grenzen van de politiek aan. Dan kom je bij de oorzaken van armoede en oorlogen uit. En daarvoor heb je de politiek nodig om ook echt de structuur aan te pakken.”
“Soms zit je met een dilemma en dan kom je er niet uit en dat weet je niet hoe je een onderwerp moet aanvliegen en dan kan het wel zo zijn dat ik even naar het toilet ga en even een gebed doe”
Gedrevenheid
De keuze om politiek actief te worden, staat niet op spanning met zijn christen zijn. Integendeel. Joël zegt: “We bidden in het Onze Vader ‘Uw koninkrijk kome, zowel in de hemel als hier op aarde.’ Als evangelische christenen kunnen we dan nog wel eens denken: ‘als de Heer terug komt, zal het allemaal wel beter zal worden’. Er kan een soort berusting in komen, maar tegelijkertijd willen we ook graag alvast Gods koninkrijk hier op aarde zien. Dat kunnen wij niet bewerkstelligen, maar wij hebben wel de opdracht om om te zien naar onze naaste. Die beide kanten komen voor mij mooi samen in de politiek hier in de Tweede Kamer. Aan de ene kant heb je die opdracht om te kijken of je iets kan doen voor de meest kwetsbaren, zowel in Nederland als wereldwijd. Aan de andere kant weet je ook dat wij niet in staat zullen zijn om alle onrecht of alle oorlogen in de wereld op te lossen. Dus het geeft een stuk gedrevenheid, maar ook een stuk ontspannenheid. Je weet dat als Jezus terug komt, de werkelijke vrede zal komen.”
Ontspanning
Joël vertelt dat voor de ChristenUnie gebed een centrale rol speelt in de realisatie van hun werk. “Elke dinsdag als wij samen de week beginnen, openen we de Bijbel en zoeken God over alles wat we moeten besluiten en zeggen. En tegelijkertijd hebben we die ontspanning dat we ons geleid mogen weten door Christus’ Geest in ons.”
“Ik ervaar dat ik die afhankelijkheid van Gods leiding, Gods Geest, elke dag weer nodig heb om tot de goede dingen te komen. Af en toe sla je de plank mis, dan reageer je uit woede of uit frustratie, en dan kijk je na een dag terug en heb je geen resultaat kunnen bereiken, maar gelukkig zie je ook wel de positieve dingen.”
“Joël vervolgt: “Soms zit je met een dilemma en dan kom je er niet uit en dat weet je niet hoe je een onderwerp moet aanvliegen en dan kan het wel zo zijn dat ik even naar het toilet ga en even een gebed doe van ‘Heer, help me, geef me een inzicht hoe we hier uit kunnen komen.’ Vooral bij onderhandelingen over zware onderwerpen zoals bij het kinderpardon. Dan zit je soms echt in een impasse en dan bid je: ‘Heer, hoe kunnen we hier uitkomen?’ Soms krijg je een ingeving. Soms komt er net een woord in je gedachten dat je kan uitspreken en dan denk ik: dat was net het goede woord of de juiste timing. Soms is het een SMS-je van iemand die zegt: ‘Ik heb voor je gebeden en God zegt: ‘Ga hiermee door.’ Het is bemoedigend dat God je dan ziet en dat kan net op een cruciaal moment zijn dat je het even niet ziet zitten. Dat kan me net weer een duwtje in de rug geven. Het doet me goed om te horen dat er veel mensen zijn die voor de politiek en ons als christen-politici bidden.”
Ga door
Joël vertelt dat hij in zijn werk in de kamer merkt dat hij in twee werelden opereert. “Die twee werelden komen hier ook erg sterk terug, want er zijn veel andere Kamerleden die niet onze geloofsbeleving hebben en waar je dus confronteert. Je hebt dan discussies over wereld- en mensvisie. Ik vind het een uitdaging om het dan toch bij elkaar te kunnen brengen. Misschien zijn we het niet met elkaar eens over de motieven die we hebben, maar kunnen elkaar wel vinden in de uitkomst, namelijk de zorg voor de schepping als het gaat om duurzaamheid en milieu of de strijd tegen onrecht.”
“Het doet me goed om te horen dat er veel mensen zijn die voor de politiek en ons als christen-politici bidden”
Als Joël terugkijkt op de dertien jaar dat hij actief was in de kamer, dan zegt hij: “Het is niet iedereen gegeven om hier zo lang rond te lopen. Ik mag hier al dertien jaar zitten, dan heb je ook al langer de adem om tot resultaat te komen. Ik ben jarenlang bezig geweest om het kinderpardon hier op de agenda te zetten en tijdens de onderhandelingen is het niet gelukt, maar anderhalf jaar verder is het wél gelukt.”
“In die tussentijd kan het heel frustrerend zijn, vooral als het om leven en dood gaat”, vervolgt Joël. Als het bijvoorbeeld gaat om vluchtelingen die hier tot bekering zijn gekomen en weten dat als ze terug gaan naar het land van herkomst groot gevaar lopen. Dan is dat soms heel erg frustrerend als het niet lukt en je de instanties niet kunt overtuigen van iemands bekering. Tegelijkertijd doe je wat je kan en dat heeft ook met mijn eerdere opmerking te maken: Je doet wat je kan en daarnaast bid je ervoor en hoop je dat er weer andere deuren opengaan. Je hoopt dat andere mensen het hier oppikken. Soms ligt een dossier hier jarenlang stil, maar als je dan weer beweging ziet, dan denk je: ‘Oké dan pakken we het onderwerp weer op en proberen we toch weer een meerderheid te krijgen.’ Het is vallen en opstaan. Ik blijf toch hoop houden en positief omdat ik weet dat je soms lang moet vasthouden aan onderwerpen en dat het uiteindelijk ook tot resultaat kan leiden.”
Interview en tekst: Jan Willem Vink
Achter de schermen werkt Omega aan de realisatie van de Omega-cursus. Deze cursus bestaat uit zeven delen en is uitermate geschikt voor gebruik in kleine groepen. In ieder deel staat een paradox centraal. De afleveringen bestaan uit drama, onderwijs en persoonlijke interviews. In de komende maanden publiceren we deze gesprekken ook op de site van Omega. In het eerste deel gaan we met Joel Voordewind van de ChristenUnie in gesprek over de paradox ‘In de wereld, niet van de wereld’.
Over de paradox ‘In de wereld, niet van de wereld’
De relatie met de wereld is voor een christen best ingewikkeld. God heeft de wereld lief maar liefde voor de wereld is ook een verleiding. Dat is verwarrend als je niet beseft dat het om twee dingen gaat:
1) We weten dat alles en iedereen in de wereld door God is gemaakt. We houden daarom van het leven, genieten dankbaar van al het goede en juist daarom delen we Gods passie om die wereld te redden uit de greep van destructieve krachten.
2) We weten ook dat de wereld in handen van de tegenstander is die ons probeert te verleiden om los van God te leven, ons mee te laten slepen door onze begeerten, in zijn invloedssfeer komen en verstrikt raken in zijn leugens. Dit lijkt voor veel christenen een tegenstelling, en velen neigen naar een van de uitersten. We zijn geroepen om vol in de wereld te staan, en toch niet van de wereld te zijn. We mogen daarin Jezus’ voorbeeld volgen.
